ارزیابی اطلاعات صورتهای مالی، انتظارات متفاوتی از سود دوره های آتی شرکت دارند. میتوان این تفاوت ها را با استفاده از منابع اطلاعاتی عمومی کاهش داد. یکی از این منابع اطلاعاتی عمومی، پیش بینیهای توافقی بین تحلیلگران است. بنابراین هر قدر انتظارات سرمایه گذاران در مورد سود خالص آینده شرکت شباهت بیشتری به هم داشته باشد اثر هر دلار از سود غیرعادی به قیمت سهم بیشتر خواهد بود هر قدر پیش بینی تحلیلگران دقیقتر باشد(ثابت بودن سایر عوامل) انتظارات آنها نسبت به سود خالص آینده شباهت بیشتری خواهد داشت در نتیجه ضریب واکنش بالاتر خواهد رفت (قربان زاده،۱۳۹۱،ص۵۹).
۷.فرصت رشد
چنانچه خبرخوب مربوط به سود خالص موید فرصت رشد باشد، ضریب واکنش در برابر سود خالص بالا خواهد بود. کالینز و کوتاری(۱۹۸۹) مدارک وشواهدی ارائه نمودند مبنی بر اینکه در مورد شرکتهایی که بازار برای آنها فرصت های رشد در نظرمی گیرد ضریب واکنش بیشتر است آنها برای محاسبه فرصت رشد از نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان سهام به ارزش دفتری آن استفاده کردند و دلیل آنها این بود که بازار کارا ازفرصت رشد آگاه است آنها مشاهده نمودند که بین این نسبت و ضریب واکنش رابطه مستقیم وجود دارد.
۸.توان اگاهی دهندگی قیمت
قیمت بازار شامل تمام اطلاعاتی است که افراد درباره شرکت میدانند و بخشهای زیادی از این اطلاعات را سیستم حسابداری با اندکی تاخیرشناسایی میکند. متعاقبا بافرض یکسان بودن شرایط هرچه قیمت اطلاعات بیشتری را تبیین کند محتوای اطلاعاتی سود حسابداری کمتر و ضریب واکنش سود پایین ترخواهد بود. یکی از علائمی که نشان دهنده بار اطلاعاتی قیمت، اندازه شرکت است. شرکتهای بزرگ بیشتر هستند و موردنظر رسانههای خبری قرارمیگیرند. با این وجود تحقیقی را ایستن و زمجوزکی۶۸ انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که اندازه و بزرگی شرکت نمی تواند به عنوان متغیر عمده اندازه و ضریب واکنش سود را توجیه کند. دلیل آن نیز این است که به همان میزان که اندازه شرکت نشان دهنده بار اطلاعاتی قیمت سهام است، نشان دهنده سایر ویژگی ها مانند ریسک یا رشد سودآوری نیزمیباشد. اگر این عوامل کنترل شوند تقریبا هر نوع تاثیر با اهمیتی ازسایر عوامل بر روی ضریب واکنش سود از بین می رود.
۹.ترکیب هیئت مدیره :
فرض بر این است که هرچه تعداد اعضای مستقل بیشتر باشد یکپارچگی اطلاعات مالی به وسیله محدود کردن توانایی مدیریت در دستکاری در سود افزایش مییابد. مدیران مستقل وسیله ای برای نظارت بر مدیریت و افزایش اطمینان هستند تا به این وسیله مدیران در جهت منافع سرمایه گذاران تصمیمگیری کنند. مدیران مستقل هیچ ارتباط قراردادی با شرکت نداشته بلکه ارتباط آنها به صورت آزاد و مستقل از شرکت میباشد و این امر باعث میشود تا وظیفه خود را به گونه ای مستقل از شرکت انجام دهند . بنابراین تقاضا برای سهام شرکتهایی که نسبت اعضای مدیران مستقل به کل اعضای هیاتمدیره بیشتری دارند، افزایش مییابند که این امر باعث افزایش قیمت و بازده سهام این شرکت ها شده و در نتیجه ضریب واکنش سود افزایش مییابد (قربان زاده،۱۳۹۱،ص۶۰).
۱۰.کیفیت حسابرسی :
حسابرس اطمینان میدهد که صورتهای مالی از تمام جنبه های با اهمیت مطابق استانداردهای حسابداری و به گونه ای منصفانه تهیه شده است. بنابراین کیفیت بالای حسابرسی به عنوان نماینده ای برای افزایش اعتبار بخشی به صورتهای مالی در نظر گرفته میشود. در این زمینه تحقیقات به نتایج متفاوتی دست یافته اند که به دو دسته تقسیم میشوند.
دسته اول :
میتوان به تحقیق تهو و وونگ(۱۹۹۳) اشاره کرد.آنها بیان کردند که کیفیت حسابرسی دارای رابطه مثبت با ضریب واکنش سود میباشد.
دسته دوم :
این دسته ازتحقیقات بیشتر مورد پذیرش بازار و نیز درعمل مشاهده شده است به نتیجه متفاوت با تحقیقات دسته اول دست یافته اند.
در مورد تحقیقات دسته دوم برخی از محققان از قبیل مولیانی۶۹ و همکاران، هاپساری و ریاتنو۷۰ بیان کردند، از آن جایی که سرمایه گذاران فقط به عدد سود و نه به درستی و صحت آن توجه میکنند، لذا کیفیت حسابرسی بر ضریب واکنش سود اثری قابل توجه ای ندارد (قربان زاده،۱۳۹۱،ص۶۰).
۲-۱۱-۴) تغییرپذیری ضریب واکنش سود
پژوهشهای بازار سرمایه که از مدل رگرسیون استفاده میکنند نشان میدهد که رفتار ضریب واکنش سود متغیر است. همچنین مطالعات بیشتری که در بخشهای مختلف بازار(پنل ها) انجام شد و از آن جمله تحقیقات لیو، تغییرپذیری ضریب واکنش سود را به اثبات رساند. مطالعات هریس و ایسترن۷۱ که بر دستههای مختلف شرکتها در دورههای مشخص زمانی انجام شد، نشان داد که ضریب واکنش سود بیشتر، ازسطح سود(درآمد) سازمانها متاثر است، تا از تغییرات آن. البته انتقادی که به تغییرات لیو وارد شد و همچنان به قوت خود باقی است، پایین بودن ضریبR2 در برازش دادههای حاصل از پژوهش بود. این موضوع به تحقیقات ایسترن و هریس در سال ۱۹۹۲ منجر شد، تا اثر رگرسیون بازدهی بر حسب سود تجمعی درافق بلندمدت ۱۰ ساله را بررسی کنند. نتیجه تحقیق آنها ضریب مربعات خطای رگرسیون را تا سطح ۶۳ درصد افزایش داد. موضوع دیگری که توسط محققین مورد توجه قرار گرفت، جایگزینی پورتفولیوها به جای شرکت ها به عنوان واحدهای موردتحلیل در بررسی تغییرپذیری ضریب واکنش سود و دخیل کردن متغیرهای مستقل بیشترنظیر اندازه، پایداری، بتا و رشد در رگرسیون بود. اولسان۷۲ نشان داد که مطالعه پورتفولیو به عنوان واحد مورد بررسی برای تخمین تخمین ضریب واکنش سود، تا حدود یک ماه باعث کاهش تغییر پذیری ضریب واکنش سود میشود. برخی از تحقیقاتی که بعدا انجام شد، نتایج اولسن را تاییدکرد. درمقابل، مطالعات ایسترن و هریس نشان از تغییر بسیار محسوس و مشخص در ضریب واکنش سود در زمانی دارد که واحدهای مورد بررسی، شرکتها هستند. تاثیر اضافه شدن متغیرهای بتا، پایداری، رشد و اندازه توسط کالینز وکوتاری بررسی شد. نتایج بررسی نشان داد که به استثنای بتا، ورود سایر پارامترهای مورد بررسی در مدل رگرسیون، تاثیرمعناداری در تغییر اندازه ضریب واکنش سود دارد. همچنین متغییردیگری که به عنوان یک پارامتر تاثیرگذار بر روی ضریب واکنش سود شناخته شد، فرصت رشد سازمان بود (وکیلی فرد وهمکاران،۱۳۹۲،ص۴).
نتایج تحقیقاتی که اخیرا در این زمینه صورت گرفته است، نشان میدهد که برخی دیگر از فاکتورهای درون سازمانی بر روی ضریب واکنش سود تاثیر گذارند. برخی از این پارامترها عبارتند از:
ساختار هزینه درجه رقابت پذیری، نسبت سود تقسیم شده و نظر حسابرس. همچنین تحقیقاتی که در مورد اثر گذاری پارامترهای اقتصادی صورت گرفته است.
برخی از پارامترهای اقتصادی تاثیرگذار بر ضریب واکنش سود را مشخص نمود که عبارتند از :
میزان تولید، تغییرات نرخ بهای ارز و تغییرات در صنعت نفت و گاز (کیم و ویلت، ۲۰۰۶).
۲-۱۲) تبیین رابطه کیفیت حسابرسی و ضریب واکنش سود
اگوستین اوکلیه۷۳ (۲۰۱۴) رابطه بین کیفیت حسابرسی با ضریب واکنش را بررسی اینگونه تبیین میکند:
ضریب واکنش سود، تخمینی از تغییر در قیمت سهام یک شرکت را با توجه به اطلاعات ارائه شده در اعلام درآمد شرکت است. هر دو تئوری علامت‏دهی و تئوری قیمت گذاری آربیتراژ رابطه‏ی نظری بین اطلاعات را توضیح می‏دهند که برای شرکت‏کنندگان بازار شناخته شده هستند و برای شرکت‏کنندگان بازار در موردحقوق خاص (سهم معمول از یک شرکت خاص) و قیمت آن حق شناخته شده هستند.
بر اساس فرضیه بازار کارا، انتظار میرود قیمت سهام در مجموع منعکس کننده تمام اطلاعات مربوطه را در زمان داده باشد. از شرکت‏کنندگان بازار با اطلاعات عالی انتظار می‏رود تا زمانی که قیمت سهم به طور مؤثر اطلاعات را حفظ می‏کند، آنها را استخراج کنند.
ECR ها عمدتاً در تحقیقات حسابداری و مالیه استفاده می‏شدند. به ویژه، اینکه در تحقیقات تئوری اثباتی حسابداری برای توضیح نظری چگونگی واکنش بازارها درمقابل رویدادهای اطلاعاتی متفاوت مورداستفاده قرار می‏گیرند.
حسابرسی صورت‏های مالی یک شرکت مکانیسمی است که به نظارت، کنترل، و کاهش عدم تقارن اطلاعاتی به منظور حمایت از منافع سرمایه‏گذاران کمک میکند. حسابرسی، بیانیه‏ای واقع‏گرایانه سهامداران و سهامداران باالقوه ارائه می‏کند که در آن صورتهای مالی مدیریت عاری ازتحریفات کلی است.
همانطورکه دربعضی مدل‏های قبلی نشان داده شده است، ERC به طورکلی به نظر می‏رسد که ضریب شیب معادله خطی بین سودهای غیرمنتظره و بازده حقوق صاحبان سهام است. به هرحال، از نتایج تحقیقی معین بر می‏آید، که رابطه غیرخطی است.
درحسابداری، امورمالی و اقتصاد، ضریب واکنش سود، رابطه تخمین زده شده بین بازده حقوق صاحبان سهام و بخش غیر منتظره از اعلام سودشرکتها (اطلاعات جدید) میباشد. واکنش بازار به اطلاعات حسابداری حسابرسی شده را میتوان از طریق این پروکسی مانند ERC مشاهده کرد.
تهو و ونگ(۱۹۹۳) در مطالعه خود استدلال کردند که کیفیت حسابرسی دارای رابطه مستقیم قطعی با کیفیت سود مشتری و در نتیجه ضریب واکنش سود همرا خواهد بود. همچنین واکنش سرمایه گذار به سود غیرمنتظره به اعتبار سود گزارش شده بستگی دارد.
سرمایه‏گذاران، نمی‏توانند مستقیماً درآمدهای واقعی تحت تعهد شرکت را نظارت کنند؛ ازاین رو، آنها باید به مقادیر گزارش شده‏ی حسابداری تکیه کنند. برای تأمین اعتبار این اعداد گزارش‏شده، حسابرسان خارج از شرکت باید مشخص کنند که آنها مطابق با GAAP74 عمل می‏کنند، تا سرمایه‏گذاران را از اعتبارداده‏های مالی مطمئن می‏سازند. این اهمیت نقش حسابرسان را بازتاب می‏کند.
استدلال شده که یک حسابرس بسیار ماهر احتمالاً قادر به ایجاد هماهنگی سودهای گزارش شده مطابق با GAAP است که به نظر منطقی می‏رسد بنابراین، اگرکیفیت حسابرسی توسط سرمایه‏گذاران عالی درک شود، آنها قویاً به غافلگیری در سودهای گزارش شده واکنش نشان خواهند داد. تحقیقات ارائه شده توسط تهو وونگ و گسترش داده شده توسط کریشنان و یانگ نشان میدهد که برای اندازهگیری کیفیت حسابرسی در رابطه با نام حسابرسان با نام تجاری، ضریب واکنش سود مشتریان متخصص درصنعت، بالاتر از ضریب واکنش سود مشتریان حسابرسان غیرمتخصص در صنعت است.
در ایالات متحده، مورلند در سال ۱۹۹۵تأثیر هر عمل اجرایی یا تحریم‏های مقابل حسابرس توسط SEC در مورد کیفیت حسابرسی و اعتبار درک شده از مقادیر سودهای مشتریان حسابرسی را مورد بررسی قرارداد. این تحقیق ضریب واکنش سودهای مشتریان را قبل و بعد از انجام چنین اعمالی درمقابل حسابرسی با SEC را مقایسه کرد و یک کاهش را در واکنش بازاربه اطلاعات حسابداری مشتری با تشخیص یک کاهش در دقت درک شده ازچنین اطلاعاتی نشان داد. علاوه‏برآن، دریافت که ERC به طورعمده بعد از دریافت یک